Zaburzenia Psychosomatyczne są to czynnościowe i morfologiczne zmiany w róż­nych narządach i układach organizmu. W powstaniu tych zmian istot­ną rolę pełnią czynniki psychogenne.
Typowe zaburzenia psychosomatyczne mają pewne cechy wspólne: zależą od trudnych sytuacji emocjonalnych, czę­sto mają okresowy przebieg i występują rodzinnie. Za najbardziej ty­powe zaburzenia psychosomatyczne uważa się: chorobę wrzodową żo­łądka i dwunastnicy, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę wieńcową, samoistne nadciśnienie tętnicze, astmę oskrzelową, pewne postaci otyłości, zaburzenia natury seksualnej. Ponadto należy tu wiele innych chorób z zakresu róż­nych specjalności lekarskich.

Przyczyny. Są nimi trwające przewlekle sytuacje konfliktowe, na które organizm reaguje m.in. fizjologicznymi mechanizmami adapta­cyjnymi za pośrednictwem takich układów regulacyjnych, jak układ krążenia, nerwowy układ wegetatywny (autonomiczny), układ hormo­nalny. Na przykład strach powoduje podwyższenie ciśnienia krwi, przyspiesza czynność serca, zwęża oskrzela, podwyższa poziom hormo­nów kory nadnerczy itp. Za niewspółmierną do wartości bodźca trwa­łość i natężenie reakcji oraz ich specyficzną lokalizację narządową „odpowiedzialne” są nie tylko cechy indywidualnej reakcji fizjologicz­nej, ale także niesprawne mechanizmy psychiczne organizmu naraża­jące go na przewlekły lub powtarzający się kontakt ze stresem.
Odwrotnością zaburzeń psychosomatycznych są tzw. zaburzenia somatopsychiczne — choroba somatyczna stanowi tu czynnik konfliktowy, a reakcja psychiczna wtórnie wpływa na jej przebieg i wyniki leczenia.

Leczenie. Obok leczenia objawowego powinno być stosowane lecze­nie przyczynowe, mające na celu łagodzenie napięć psychicznych bę­dących podłożem zaburzeń, psychoterapia, a przynajmniej niespecyficzne oddziaływanie na stan psychiczny (wypoczynek, fizykoterapia, leki psychotropowe).